Bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn, nhiễm độc cấp tính do vi khuẩn bạch hầu gây nên; bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ cũng có thể gặp ở người lớn nếu chưa có miễn dịch. Bệnh lây truyền dễ dàng qua đường hô hấp hoặc qua tiếp xúc trực tiếp với các dịch tiết từ niêm mạc mũi họng của bệnh nhân hoặc người lành mang trùng khi ho, hắt hơi, đặc biệt trong khu vực dân cư đông đúc hoặc nơi có điều kiện vệ sinh không bảo đảm. Biểu hiện bệnh có thể từ nhẹ đến nặng, thường có giả mạc màu trắng ở tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi, có thể xuất hiện ở da, các màng niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc bộ phận sinh dục, trường hợp nặng có thể gây biến chứng và tử vong.

Biểu hiện của bệnh Bạch hầu

Từ tháng 6-10/2015, tại Lào đã ghi nhận ổ dịch bạch hầu tại 6/17 tỉnh, thành phố. Trường hợp mắc bệnh đầu tiên ghi nhận tại Thủ đô Vientiane ngày 3/6/2015 và có kết quả xét nghiệm dương tính với bạch hầu ngày 8/6/2015; ngay sau đó Bộ Y tế Lào đã tổ chức điều tra mở rộng tình hình dịch bạch hầu và đã phát hiện thêm các trường hợp mắc tại 5 tỉnh khác của Lào nâng tổng số tỉnh, thành phố có trường hợp mắc lên 6 tỉnh, thành phố trong đó có 29/60 quận, huyện ghi nhận trường hợp mắc bệnh, bao gồm: Vientiane (11/11 huyện), Savannakhet (6/15), Kammouan (7/10), Thủ đô Vientiane (3/9), Huaphanh (1/10), Luangnamtha (1/5). Như vậy, tính đến ngày 27/10/2015, tại Lào đã ghi nhận 588 trường hợp mắc trên tổng số 6,7 triệu dân số của Lào, chiếm tỷ lệ 8,7/100.000 dân, trong đó có 11 trường hợp tử vong do bệnh bạch hầu.

Các trường hợp mắc chủ yếu là ở trẻ dưới 15 tuổi chiếm tỷ lệ 61%; hầu hết các trường hợp mắc được ghi nhận trong tháng 6-7/2015, hiện nay số trường hợp mắc mới giảm mạnh, chỉ còn ghi nhận một số trường hợp rải rác tại một số tỉnh có số mắc cao như Vientiane, Savannakhet, Kammouan. Các trường hợp mắc ghi nhận ở cả các khu vực đô thị cũng như các khu vực vùng sâu, vùng xa. Đa số các trường hợp mắc đều không điều tra được tiền sử tiêm vắc xin.
Bộ Y tế Lào đã tổ chức các hoạt động xử lý ổ dịch quyết liệt, trong đó có việc tổ chức điều tra trên diện rộng để phát hiện các trường hợp mắc mới và tổ chức chiến dịch tiêm vắc xin bạch hầu phòng bệnh cho toàn bộ trẻ dưới 15 tuổi tại các quận, huyện mới ghi nhận trường hợp mắc. Bộ Y tế Lào cũng đã yêu cầu tất cả các địa phương rà soát lại các đối tượng, số lượng và tỷ lệ tiêm chủng vắc xin trong chiến dịch để đảm bảo sớm xử lý ổ dịch.

Tại Việt Nam, trong những năm trước khi triển khai Chương trình tiêm chủng mở rộng, bệnh bạch hầu lưu hành ở hầu hết các tỉnh, thành phố trên phạm vi toàn quốc với nhiều trưởng hợp mắc hàng năm; tuy nhiên sau khi vắc xin phòng bệnh bạch hầu được đưa vào Chương trình tiêm chủng mở rộng, số trường hợp mắc đã giảm hàng trăm lần và cơ bản được không chế. Vắc xin bạch hầu dùng trong tiêm chủng mở rộng là vắc xin DPT (bạch hầu – ho gà – uốn ván) sử dụng từ trước năm 2010 và vắc xin Quinvaxem (bạch hầu – ho gà – uốn ván – viêm gan B – Hib) từ năm 2010 đến nay. Năm 2015, mới chỉ ghi nhận một số ít trường hợp mắc tại một số thôn, bản vùng sâu, vùng xa của huyện K’Bang thuộc tỉnh Gia Lai và 2 thôn thuộc xã Phước Lộc, huyện Phước Sơn,tỉnh Quảng Nam do người dân không tiêm chủng vắc xin phòng bệnh. Tuy nhiên trước sự bùng phát dịch bạch hầu tại Lào, nguy cơ rất lớn dịch có thể lây truyền sang các khu vực thôn bản vùng biên giới và sau đó lan sang các khu vực khác trong nước.

Hiện nay, Bộ Y tế Việt Nam đang theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh bạch hầu của Lào và thường xuyên trao đổi thông tin với nước bạn để triển khai các biện pháp phòng chống phù hợp.

(Nguồn Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế)